ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΦΡΑΠΕ!

A) Εισαγωγή


Καταρχάς. Είναι:
Ονο.: Ο φραπές
Γεν.: Του φραπέ
Αιτ.: Τον φραπέ
Κλι.: Ω φραπέ

Ο φραπές είναι ελληνικό κατασκεύασμα, οπότε και κλίνεται όπως όλα τα ουσιαστικά, παρόλο που το όνομα του είναι ξενικής προέλευσης.

Είναι απίστευτο, αλλά μετά από τόση προσπάθεια εξελληνισμού του τούρκικου καφέ, αυθεντικά ελληνικός αποδεικνύεται ένας καφές με γαλλικό όνομα: «frappe» σημαίνει βέβαια «χτυπημένος», άλλα αν το ζητήσεις από παριζιάνο καφετζή θα γελάσει.

Συνώνυμα του φραπέ: Φραπεδιά, φραπεδούμπα, φράπα, φραπόγαλο (σε περιπτωση που περιέχει και γαλα)

Β) Στοιχεία

Παρασκευή

Τα συστατικά του φραπέ είναι στιγμιαίος καφές, νερό, ζάχαρη και προαιρετικά γάλα. Ο φραπές χαρακτηρίζεται «σκέτος», «μέτριος» ή «γλυκός» ως προς τις αναλογίες των συστατικών του. Κατασκευάζεται βάζοντας την επιθυμητή αναλογία καφέ και ζάχαρης σε ένα ψηλό ποτήρι ή σε σέικερ. Προσθέτοντας νερό σε ύψος ενός εκατοστού από τον πάτο του ποτηριού το μείγμα χτυπιέται στο σέικερ ή με ηλεκτρικό αναδευτήρα μέχρι να σχηματιστεί αφρός. Ακολούθως γίνεται προσθήκη πάγου και νερού και προαιρετικά γάλατος. Σερβίρεται και πίνεται με καλαμάκι. Ο φραπές είναι ευχάριστος και δροσιστικός καφές, ιδίως το καλοκαίρι. Όμως είναι πολύ ενεργειογόνος έως «δυνατός».

Ιστορία

Η δημιουργία του φραπέ ήταν τυχαία. Κατά την διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης στη Θεσσαλονίκη το 1957, ο αντιπρόσωπος της ελβετικής εταιρίας Νεστλέ στην Ελλάδα Γιάννης Δρίτσας παρουσίαζε ένα νέο προϊόν για παιδιά, ένα σοκολατούχο ρόφημα που παρασκευαζόταν στιγμιαία αναμιγνύοντάς το με γάλα και χτυπώντας το με σέικερ.

Ο Δημήτριος Βακόνδιος, υπάλληλος του Δρίτσα συνήθιζε να πίνει Nescafe που ήταν στιγμιαίος καφές και παρασκευαζόταν από την Νεστλέ. Σε ένα διάλειμμα που έκανε κατά την διάρκεια της έκθεσης θέλησε να πιει καφέ αλλά επειδή δεν έβρισκε ζεστό νερό, σκέφτηκε να χρησιμοποιήσει το σέικερ για να φτιάξει τον καφέ του με κρύο νερό. Έβαλε καφέ, ζάχαρη και νερό, τα κούνησε και δημιούργησε τον πρώτο καφέ φραπέ της ιστορίας. Μετά από χρόνια δήλωνε ότι δε μπορούσε να συνειδητοποιήσει πως ένα απλό πείραμα τον οδήγησε στην εφεύρεση του διασημότερου ροφήματος στην Ελλάδα.

Εξάπλωση

Το προϊόν λανσαρίστηκε και έγινε επιτυχία σε όλη την Ελλάδα και καταναλώνεται όλο τον χρόνο. Από τη δεκαετία του ’90 είναι το υπ’ αριθμόν ένα ρόφημα και στην Κύπρο, όπου συνήθως σερβίρεται αδύνατος, χωρίς πολύ καφέ. Ο φραπέ πίνεται επίσης σε μικρές ποσότητες στην Ταϊλάνδη, στην Μαλαισία, και τα τελευταία χρόνια οι βαλκάνιοι μετανάστες στην Ελλάδα τον μετέφεραν στις πατρίδες τους αλλά χωρίς μεγάλη διάδοση και με διαφορές (π.χ. στην Βουλγαρία πολλές φορές χρησιμοποιείται κόκα-κόλα αντί νερού, ενώ στην Σερβία προστίθεται πάντα παγωτό). Εισήχθη πριν κάποια χρόνια και σε άλλες μεσογειακές χώρες, όπως Ισπανία, όμως δεν είχε μεγάλη επιτυχία.

Γλωσσολογία του φραπέ

Η λέξη frappe είναι γαλλική και σημαίνει χτυπημένος ή ανακατεμένος. Ως ξένη λέξη κανονικά δεν κλίνεται (ο φραπέ). Όμως, σε αντίθεση με τις περισσότερες γαλλικές λέξεις που έχουμε δανειστεί και παραμένουν άκλιτες, στην ονομαστική μερικές φορές αποκτάει κατάληξη και κλίνεται (ο φραπές, του φραπέ, οι φραπέδες κλπ.), κυρίως στην καθομιλουμένη. Άλλωστε αυτό παραπέμπει και στην κλίση της λέξης «καφές». Ενίοτε στον προφορικό λόγο απαντά η μορφή «φραπεδιά» (π.χ.: «Πιάσε μια φραπεδιά») ή, σπανιότερα, «φραπεδούμπα» ή «φράπα» ή «φραπεδοπούλα». «Φραπόγαλο» είναι ο φραπές με γάλα. Ο φραπές χαρακτηρίζει την «ανεμελιά» και τον «ωχαδερφισμό» που παρατηρείται συχνά στους Έλληνες, λόγω του γεγονότος ότι συνήθως πίνεται με αργούς ρυθμούς, με παρέα, με χαλαρή διάθεση, παίζοντας τάβλι, ή συζητώντας περί ανέμων και υδάτων.

Στη Γαλλία frappe σημαίνει ένα παγωμένο ρόφημα που παρασκευάζεται επίσης χτυπώντας το σε σέικερ αλλά από γάλα ή χυμό φρούτων χωρίς καφέ, και δεν έχει σχέση με τον ελληνικό φραπέ.

Στην Ελλάδα το Νεσκουίκ της Νεστλέ λανσαρίστηκε και ως σκόνη για ανάμειξη με κρύο γάλα και χτύπημα σε σέικερ, με την ονομασία Νεσκουίκ Νεσ Καφε Φραπέ.

Γ) Πως να πιείτε τον φραπέ σας

Υπάρχει σωστός τρόπος να πιεις ένα φραπέ. Δεν είναι υποκειμενικό. Απλά ανά περίπτωση αλλάζει το «σωστό». Υπάρχουν κυρίως δυο περιπτώσεις γενικές. Ο φραπές σαν συμπλήρωμα, ο φραπές σαν αντικείμενο. Ακολουθούν παραδείγματα.

Φραπές σαν συμπλήρωμα:
«-Φέρε το τάβλι, φτιάξε κι έναν φραπέ»
Διάβασμα εφημερίδας/ αριθμητικής ανάλυσης κτλ με φραπέ
«-Έχω ακόμα να κόψω ΧΧΧ τιμολόγια, πάω να φτιάξω Χο φραπέ»
Φραπές σαν αντικείμενο:
«-Φτιάξε έναν φραπέ, φέρε και το τάβλι»
«-Κέντρο 21:00 παραλία, για καφέ»

Τηλεόραση με φραπέ.

Στην πρώτη περίπτωση δηλαδή, η κύρια ασχολία είναι κάτι άλλο και ρίχνουμε ρουφιξιές στον φραπέ φευγαλέα, ενώ στη δεύτερη περίπτωση, όλη μας η προσοχή είναι συγκεντρωμένη σε αυτόν καθ’ αυτόν τον φραπέ. Δεν κατακρίνουμε το ένα ή το άλλο, ούτε το ένα υπερτερεί του άλλου. Ο φραπές φτιάχτηκε να καλύπτει όλες τις περιπτώσεις. Όμως δεν μπορείς να κάτσεις Θησείο πχ και να πάρεις έναν φραπέ που θα πιεις όπως θα τον έπινες αν δούλευες σε οικοδομή(σε πλαστικό ποτηράκι πχ) και τούμπαλιν. Παραθέτω ορισμένους κανόνες για να μάθετε επιτέλους να πίνετε φραπέ σαν άνθρωποι. Βέβαια μιλάω για το ιδανικό κατά εμέ πρότυπο του φραπέ. Από εκεί και πέρα όσο πιο κοντά τόσο το καλύτερο.

Γενικοί κανόνες

1. Ο φραπές φτιάχνεται με ηλεκτρικό χτυπητήρι μπαταρίας ή πρίζας. Σέικερ χρησιμοποιούν μόνο οι πρωτόγονοι ούγκα-ούγκα άνθρωποι των σπηλαίων. Στο σέικερ δεν φτιάχνεις φραπέ, φτιάχνεις χτυπημένο καφέ. Αν δεν έχεις χτυπητήρι να πας να πάρεις, 5 euro τα έχει το σούπερ μάρκετ σε διάφορα χρωματάκια για όλα τα γούστα και τις διαθέσεις. Αμάν πια, ξεφτίλα.

2. Μια σωστή φραπεδιά πρέπει να έχει πάντα καλαμάκι. Το καλαμάκι δείχνει άνεση γιατί δε σε αναγκάζει να σκύβεις για να πιεις τον καφέ, είναι μια εφεύρεση κατά της κούρασης και της περιττής σπατάλης ενέργειας. Το καλαμάκι μάλιστα πρέπει να είναι σπαστό για να διευκολύνει την σωστή πόση του καφέ. Ακόμα το καλαμάκι είναι η μισή αρχοντιά για τη φραπεδιά καθώς σου δίνει τη δυνατότητα να ανακατεύεις κάθε λίγο το περιεχόμενο του ποτηριού. Το ανακάτεμα του φραπέ είναι μέτρο χλίδας και πρέπει να γίνεται με το κεφάλι ψηλά και το χαμόγελο ζωγραφισμένο στο πρόσωπο.

3. Ο φραπές πρέπει να έχει παγάκια. Αλλιώς μέσα σε λίγη ώρα γίνεται κατρουλόζουμο. Φραπές χωρίς παγάκια δεν είναι φραπές. Επιπλέον, τα παγάκια, πέρα από τη δροσιά που παρέχουν, κάνουν το ανακάτεμα περισσότερο ζωντανό και δυνατό. Και μην αναφέρουμε πάλι τα περί σημασίας ανακατέματος…

4. Ο φραπές δεν πρέπει να έχει πάνω από τρία μεσαίου μεγέθους παγάκια. Στην αρχή θα πίνετε μείγμα καφέ και ζάχαρης(αφού ο καφές δεν έχει αρκετό νερό με τα παγάκια να καταλαμβάνουν όλο το χώρο) και προς το τέλος θα πίνετε νερομπούλι(όταν θα έχουν λιώσει τα παγάκια αλλά δεν θα υπάρχει και καφές στην ουσία αφού θα τον έχετε πιει)

5. Δεν είναι γυφτιά να συμπληρώσετε νερό στο ποτήρι όταν ο φραπές είναι προς το τέλος του. Σας εγγυάται ότι θα εκμεταλλευτείτε 100% το μείγμα σας. Με προσοχή μην το κάνετε νερομπούλι για άλλη μια φορά.

6. Έναν φραπέ δεν τον πίνουμε 40 και 5 ώρες. Τον πίνουμε το πολύ μέσα σε διπλάσιο χρόνο από αυτόν που χρειάστηκε για να λιώσουν τα παγάκια αλλιώς γίνεται κατρουλόζουμο όπως είπα και παραπάνω.

7. Ένα φραπέ δεν τον πίνουμε σε 2 λεπτά. Ο φραπές δεν είναι γάλα με νεσκουικ. Οι ρουφηξιές συγκεκριμένα πρέπει να διαρκούν ένα με ενάμιση δευτερόλεπτο με μέτρια(μείον) πίεση αναρρόφησης.

8. Δεν βάζουμε τον φραπέ στο ψυγείο σε καμία περίπτωση για να τον πιούμε αργότερα. Είναι γυφτιά, ο αφρός θα ξεραθεί, χύστε τον στον νεροχύτη καλύτερα. Σιγά μην τον κάνουμε και παγάκια.

9. Ο φραπές δεν πίνεται τον χειμώνα. Το ξέρω ότι σας καταστρέφω όλο το σύμπαν με αυτό και προσβάλλω την εικόνα του φραπέ που κολλάει παντού αλλά έτσι είναι. Αν έξω βρέχει και είσαι μέσα στο πάπλωμα, σηκωθείς και πας να φτιάξεις φραπέ, είσαι ανώμαλος, εθισμένος κτλ. Ο φραπές πίνεται εννιά μήνες το χρόνο εκτός χειμώνα δηλαδή. Εξάλλου αν ο φραπές καταναλισκόταν παντού και πάντα με οποιασδήποτε συνθήκες θα έχανε το πρεστίζ του, θα εκλαϊκευόταν σε ελεεινό/ εξευτελιστικό σημείο. Πιείτε Νες ζεστό. Ο Νες είναι άμεσα συνδεμένος έτσι κι αλλιώς με το χειμώνα.

10. Αφού τελειώσουμε τον φραπέ δεν ρουφάμε τον αφρό κάνοντας διάφορους χχχσλλρρρρρπ ήχους σαν μογγολάκια που προσπαθούν να φάνε σούπα. Ο αφρός στον φραπέ είναι στην ουσία διακόσμηση. Με την ίδια λογική δεν βγάζουμε το καλαμάκι κάθε λίγο και λιγάκι για να το γλύψουμε.



Τα είδη του φραπέ

Ο φραπές του Μαλάκα:

Πρώτα απ’ όλα είναι πάντα πολύ καλά… χτυπημένος (με τα χέρια φυσικά)!
Του αρέσει να τον χτυπάει μόνος του και φυσικά και να τον πίνει μόνος του.
Βέβαια καμία φορά ξεχνιέται και από το πολύ κούνημα γεμίζει τον τόπο αφρούς και καφέ, σταγόνες αλλά πάντα προετοιμασμένος για παν ενδεχόμενο έχει παραμάσχαλα το diana…

Ο φραπές του Αρχάριου / άσχετου / Πρωτάρη:

Διακρίνεται πολύ εύκολα ανάμεσα σε ένα πλήθος φραπεδούμπων, διότι αποτελείται 3/4 από αφρόγαλα και 1/4 από καφέ. Τι να πω για το άτομο αυτό, πιείτε τον παραπάνω καφέ ελαφρά τη καρδία και την αρκεστείτε σε ευγενικά σχόλια του τύπου «…να’ σαι καλά, πάνω που θα σου έλεγα ότι βιαζόμουνα…» ενώ την επόμενη φορά «…κάτσε κάτω μη μου κουράζεσαι θα κάνω εγώ τον καφέ, άραξε εσύ…». Βέβαια αυτή είναι και γνωστή μέθοδος που χρησιμοποιείται από ένα μεγάλο ποσοστό του γυναικείου πληθυσμού για να μην τους ζητάνε να κάνουν καφέ «…εεεε εγώ θα πάρω ένα χυμό. Δεν έχει; Βαλε μου τότε ένα νεράκι…»

Ο φραπές του Τεμπέλη

Λέγεται αλλιώς και φραπές του κουταλιού. Παίρνουμε νερό, ζάχαρη, καφέ, κουτάλι. Τα ρίχνουμε σε ένα ποτήρι. Ανακατεύουμε για 5 δευτερόλεπτα και… voila! Έτοιμο το παρασκεύασμα προς πόση. Συνοδεύεται πάντα από καλαμάκι 1-2 μέτρων για να μη χρειάζεται ο καημένος να σκύβει αλλά μόνο να ρουφάει.

Ο Μπεκρή φραπές:

Πως λέμε Μπεκρή Μεζές (Πολύ άσχετο)! Φτιάχνεται όπως ο irish coffee αλλά στην δικιά μας περίπτωση αντί για ουίσκι βάζουμε… ρετσίνα! Βέβαια μπορείτε να πεταχτείτε σε καμία τελειωμένη ταβέρνα, να πάρετε χύμα κρασί αλλά δεν σας εγγυόμαστε ότι θα έχετε τα ίδια γευστικά αποτελέσματα που θα είχατε με ένα Αγιορείτικο. Δοκιμάστε εσείς και στείλτε μας εντυπώσεις…

Ο φραπές Ματογυάλι / ΑΖΑΧ (Τα κάνει αόρατα)!:

Κάθεστε στην καφετέρια, παραγγέλνετε το καφεδάκι σας και περιμένετε… Επιτέλους έρχεται ο πολυπόθητος καφές. Aνάβετε και ένα τσιγαράκι (πάει πολύ το άτιμο, δε συμφωνείτεσηκώνετε το ποτήρι και… ω! Θαύμα!!! Μπορείτε και βλέπετε μέσα από το ποτήρι τον κολλητό / η σας που κάθεται στο τραπέζι απέναντι από εσάς!!! Ναι, ναι δεν πρόκειται για τρυκ, ούτε για οφθαλμαπάτη απλώς στην καφετέρια που καθίσατε δουλεύει ο γνωστός απλοχέρης Σκρούτζ που έκανε τον καφέ σας σύμφωνα με την γραμμή που έχει χαράξει το αφεντικό του (…και που ‘σαι κούκλε μισή κουταλιά καφέ και πολύ είναι…!). Αυτό είναι που λέμε σε βλέπω στο ποτήρι μου.

Ο φραπές του Ανεπιθύμητου:

Φτιάχνεται κανονικά απλώς αντί για ζάχαρη βάζουμε αλάτι! Βέβαια αυτό υπάρχει και σε διάφορες παραλλαγές ανάλογα με το πόσο ανεπιθύμητος είναι ο πότης. Μπορείτε αντί για αλάτι να ρίξετε καθαρτικό, ξύδι, να βάλετε νερό από την τουαλέτα (χωρίς να έχετε τραβήξει το καζανάκι!) να του δώσετε καλαμάκι με το οποίο καθαρίζατε πιο πριν τα αυτιά σας… Αυτοσχεδιάστε!!!

Ο φραπές του Επ’ άπειρον / Μπανιστηρτζίδικος/ του Κάγκουρα:

Τον παραγγέλνουμε στην τύχη χωρίς κάποια ιδιαίτερη προτίμηση και αγναντεύουμε νωχελικά τις αιθέριες υπάρξεις που επιδεικνύουν τα κάλλη τους around (κοινώς νυφοπάζαρο). Επειδή οι καιροί είναι δύσκολοι και οι καφέδες ακριβοί, παίρνουμε ένα φραπέ και όταν φτάσει στον αφρό κάνουμε επαναγέμιση του ποτηριού χρησιμοποιώντας το έξτρα νερό που έχουμε στο τραπέζι. Έτσι έχουμε όλο το χρόνο δικό μας να χαζέψουμε τριγύρω… Επίσης, καταφέρνουμε σιγά σιγά να μεταβούμε στην κατηγορία του καφέ ΑΖΑΧ.

5 σχόλια:

Vivian είπε...

Καλό μήνα Μάριε!!!!!!!!!

Marios είπε...

Vivian
Καλημέρα,καλό μήνα.Ωραια η ανάρτηση του Κωστα για τον φραπέ????

Coco είπε...

στην Βραζιλία που είμαι δεν πίνουν ποτέ παγωμένο καφέ όση ζέστη κι αν κάνει κι ούτε τον κρατούν πολλή ώρα! Τώρα όμως διάβασα την ανάρτηση με μια φραπεδιά ιδίας παρασκευής, με χτυπητήρι μεγάλο ζαχαροπλαστικής! ούτε σέικερ βρίσκεις εύκολα, καφές στιγμιαίος ευτυχώς υπάρχει (σε γυάλινη συσκευασία nescafe original)!

Marios είπε...

Καλημέρα Coco.
Και εγω το καλοκαίρι κρύο καφεδάκι απολαμβάνω.

Kostas είπε...

ΕΙΠΑΜΕ ...ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑ Ο ΦΡΑΠΕς ΑΝΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ.....ΕΙΔΙΚΑ ΠΑΓΩΜΕΝΟΣ....ΑΝΤΕ ΓΕΙΑ!! ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ..ΑΝ ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΗΝΩ ΠΛΕΩΝ....

RadioPoint.Web Radio